ADAPTACJA – mini przewodnik dla rodziców
Po co potrzebna jest adaptacja?
Dzieci rozwijają się najlepiej w miejscu, w którym czują się bezpiecznie i swobodnie, dlatego tak ważne jest, by wejście w przedszkolne życie było łagodne i zgodne z tempem dziecka. Adaptacja potrzebna jest przede wszystkim do tego by dziecko mogło nawiązać relację z opiekunami – na zabawy z innymi dziećmi przyjdzie czas. Istotne jest też to, jak rodzic czuje się w przedszkolu i w kontakcie z przyszłymi opiekunami dziecka. Widząc, że rodzic w tym miejscu czuje się swobodnie otrzymuje ono komunikat “Tu jest bezpiecznie”.
Jak wygląda adaptacja?
Idealnie gdy rodzic może zarezerwować sobie na adaptację ok. dwóch tygodni. Można przychodzić z dzieckiem na godzinę przez pierwsze dwa, trzy dni – to zazwyczaj wystarcza by dziecko poczuło się w nowym miejscu pewnie. Wiele dzieci jest gotowych by zostać w przedszkolu na godzinę, do trzech już w pierwszym tygodniu adaptacji. Niektóre dzieci wchodzą swobodnie do sali i żegnają się, ale gdy czegoś im potrzeba, wtedy zaczynają domagać się rodziców. To zupełnie naturalne, dlatego warto zarezerwować sobie na ten czas nieco wolnego i nawet gdy dziecko chętnie zostanie w przedszkolu, być gotowym do odebrania go.
Co pomaga?
Warto pamiętać, że rozpoczęcie przedszkola wiąże się z dużymi emocjami dziecka. Rolą dorosłych – rodziców i opiekunów w przedszkolu, jest wsparcie dziecka w przeżywaniu tych emocji i nie dokładanie mu naszych 🙂 Nasza pewność co do przebiegu adaptacji i uważność na jego odczucia da dziecku niezbędne poczucie bezpieczeństwa.
Co utrudnia?
Pamiętajmy, że na początku dziecko może niechętnie przyjmować polecenia i uwagi od nauczyciela, dlatego na początku mogą się one ograniczać jedynie do kwestii bezpieczeństwa. Warto zachęcać dzieci do aktywności grupowej ale nie namawiać nadmiernie jeśli dziecko nie jest jeszcze do takiej aktywności gotowe. Bywa, że trudniej adaptują się dzieci wrażliwe na dźwięk lub z trudnościami w kontakcie społecznym, potrzebujące bardzo specyficznego otoczenia aby poczuć się komfortowo. Zdarza się też, że adaptacja trwa dłużej u starszych dzieci, które mają za sobą niepowodzenia w poprzednich adaptacjach lub zmieniają przedszkole z powodu dużej wrażliwości.
Komunikacja w czasie adaptacji.
Słowa, których używamy mogą mieć wpływ na przebieg adaptacji. Przede wszystkim istotna jest szczerość – otwarta rozmowa o tym, gdzie, na jak długo i po co idziemy, co się będzie tam działo. Nigdy nie wychodź bez pożegnania. Określaj czas odbioru dziecka bardzo precyzyjnie – i bezwzględnie przestrzegaj umówionego momentu. Dla dorosłego “po obiedzie” oznacza “jak się skończy obiad”. Dla dziecka – że kiedy je ostatnią łyżkę, to rodzic już na nie czeka.
Pamiętajmy, że dla dziecka to duża zmiana i będzie się z nią wiązało wiele uczuć – nie zaprzeczajmy im, zauważmy je i uznajmy. Nie przekonujmy, że “będzie fajnie”, bo tego nie wiemy z całą pewnością. Gdy próbujemy wytłumaczyć dziecku, że “w przedszkolu jest fajnie” podczas gdy ono czuje się przytłoczone nowa sytuacją, rodzi się w nim przekonanie, że nikt go nie rozumie. Starajmy się nie porównywać z innymi dziećmi – każde ma swoja własną historię, swój własny arsenał kompetencji i swoje własne tempo adaptacji.
Gdy rodzic mówi, że tęsknił, dziecko może martwić się, że sprawia przykrość bliskiej osobie, a w rezultacie może zacząć protestować przed rozstaniem. Jeśli chcesz pokazać, że nie zapominasz o dziecku gdy jest w przedszkolu, możesz spróbować zwrotów: “Myślałem o Tobie w pracy”, “Zastanawiałem się w co się bawisz”.
Nasze spokojna i łagodna ale pewna postawa jest dla dziecka sygnałem, że wszystko jest w porządku i jest bezpieczne.
